پیامبر اعظم مظهر خلق عظیم
هفدهم ربیع الاوّل، سالروز میلاد با سعادت پیامبر بزرگ اسلام(ص) و رئیس مذهب، امام جعفر صادق(ع) به جهان اسلام بویژه امّت شهید پرور ایران و مقام معظم رهبری مبارک باد. یکی از اوصافی که از جمله ممتازترین اوصاف پیامبر اسلام در بین آیات قرآن بیان شده ، خلق عظیم می باشد.در سوره مبارکه قلم خداوند پیغمبرش را این گونه می ستاید : وَ إِنَّک لَعَلی خُلُقٍ عَظِیمٍ؛(۱) توای پیامبر دارای اخلاق بزرگی هستی. با جمله اسمیه و تأکید، می فرماید: تو دارای اخلاق عظیمی هستی، وقتی خدای سبحان از چیزی با عظمت یاد کند، معلوم می شود که آن کس...
حضرت محمد (ص) پیامبری مهربان
ما در این گفتار سعی کرده ایم که گوشه ای از عظمت و شخصیت حضرت محمد (ص) پیامبر اعظم را از منظر وحی نشان دهیم و از کلام خالق، افضل مخلوقاتش را بشناسیم. بزرگترین افتخار او این بود که بنده واقعی ربالعالمین بود: <سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَی بِعَبْدِهِ …> اسراء/۱؛ پاک و منزه است خدایی که بنده اش را در یک شب، از مسجد الحرام به مسجد الاقصی برد … . او مایه رحمت بود، نه فقط برای انسانهای زمان خود و بشریت، بلکه برای تمامی جهانیان: <وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِینَ> انبیاء/۱۰۷؛ و ما تو را جز برای رحمت برای...
شرح صدر پیامبر گرامی اسلام (ص)
مقصود از شرح صدر در سوره انشراح، گسترش سینه پیامبر(ص) به وسیله نور الهى و آرامش خدادادی است. این توسعه مى تواند شامل وسعت علمى پیامبر(ص) و نیز گسترش استقامت او در برابر دشمنان باشد. بر همین اساس، هنگامى که موسى مأمور دعوت فرعون می شود، به پروردگار عرض مى کند: خدایا سینه ام را گشاده و کار را بر من آسان گردان. در حقیقت شرح صدر، برترین هدیه الهى به رسول اللّه(ص) بود تا پیامبر(ص) بتواند رسالتش را به عالی ترین وجه به انجام برساند.سوالمنظور از شرح صدر، در مورد پیامبر(صلى الله علیه وآله) چیست؟ پاسخخداى متعال در اولین...
ویژگی هاى اخلاقى پیامبر اکرم(ص)
ویژگى هاى اخلاقى پیامبر اکرم(صلى اللهعلیه وآله) چگونه بود؟پاسخپیروزى پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله)، هر چند با تائید و امداد الهى بود، ولى عوامل زیادى از نظر ظاهر داشت، که یکى از مهم ترین آنها جاذبه اخلاقى پیامبر(صلى الله علیه وآله) بود. آن چنان صفات عالى انسانى و مکارم اخلاقدر او جمع بود، که دشمنان سرسخت را تحت تاثیر قرار مى داد، به تسلیم وادار مى کرد، و دوستان را سخت مجذوب مى ساخت. بلکه، اگر این را معجزهاخلاقى پیامبر(صلى الله علیه وآله) بنامیم، اغراق نگفته ایم، چنان که نمونه اى از این معجزهاخلاقى در فتح «مکّه» نمایان گشت: هنگامى...
محبت در سیره رسول خدا
یکی از ویژگیهای رسول گرامی اسلام، رحمت عام و فراگیر آن گرامی نسبت به تمام اهل عالم است. ولادت پیامبر صلی الله علیه و آله درخشش نور رحمت و محبّت بر سر تا سر گیتی بود. خدای تعالی از مادری همانند حضرت آمنه علیهاالسلام بزرگ ترین ارمغان بشریت و مظهر عطوفت و رحمت را به انسانهای خسته از خشونت و کینه و عداوتهای شیطانی تقدیم داشت. خدای عالمیان در مورد پیامبرش فرمود: «وَما أرْسَلْناکَ إلاّ رَحْمَةً لِلْعالَمینَ»(۱)؛ «و تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم.» و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «إنَّما بُعِثْتُ رَحْمَةً(۲)؛ من برای رحمت...
شخصیّت پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و اله در قرآن کریم
او در وحشت خیزترین محیطها و در بین مردمی نادان، کینه توز، جنگ پیشه، بیابان نشین دور از تمدّن، بت پرست، آدم کش و… به پیامبری برانگیخته شد و از همان مردم، قهرمانانی خداباور، فرهنگ گستر، نرم خو، انسان دوست، پارسا، کفرستیز و عدالت خواه ساخت و جامع ترین و حیات بخش ترین مکتبهای الهی را بنیان نهاد. پیروان او مرزهای زمین و زمان را با پیروزی پیمودند و قرنها است که بر مغزها و مرزها حاکمیّت سیاسی، فکری و فرهنگی دارند. قطعا شناخت عظمت وجودی آن اسوۀ شایسته[۱] که رحمت فراگیر[۲] خدا برای تمام مردم است و مکتب او...
ویژگی های رسول اکرم صلی الله علیه و آله از دیدگاه قرآن
وجود رسول اکرم صلی الله علیه و آله سرشار از فضیلت های انسانی و صفت های پسندیده و سیر و سلوکی پایدار بود که از بزرگی، اصالت و خوی ناب وی را حکایت می کرد. خداوند او را نیکو تربیت فرمود و از گزند محیطی که در آن می زیست، در امان نگاه داشت. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله آراسته به سجایای نکوی اخلاقی بود، به همین دلیل خدای متعال او را در قرآن بدین صفت توصیف فرمود: «وإِنَّک لَعَلی خُلُقٍ عَظیم.» بنابراین، محمد صلی الله علیه و آله برجسته ترین نمونه کمال انسانی و شایسته ترین الگوی...
سیمای حضرت رسول صلی الله علیه وآله در آیینه وحی
فخر دو جهان خواجه فرخ رخ اسعد مولای زمان مهتر صاحبدل امجد آن سید مسعود و خداوند مؤید پیغمبر محمود ابوالقاسم احمد وصفش نتوان گفت به هفتاد مجلد این بس که خدا گوید: «ما کان محمد» (۱) تولد پربرکت حضرت خاتم الانبیاءصلی الله علیه وآله که بنا به اعتقاد علمای امامیه در ۱۷ ربیع الاول سال ۵۷۰ میلادی و مطابق با سال عام الفیل به وقوع پیوست، آغاز تولدی نوین و روز اعطای مدال سعادت و رستگاری از سوی حضرت حق برای جامعه بشریت می باشد . در آن روز نوزادی به این عالم خاکی قدم نهاد که بعد از...
پیامبر گرامی اسلام، مظهر رافت و رحمت خدا برای مومنان است
آیت‌الله جوادی آملی : خداوند در مورد بعضی از انبیا تعبیر برادر کرده می‌فرماید: «برای قوم ثمود برادرشان صالح را فرستادیم»، «برای قوم عاد برادرشان هود را فرستادیم»، «…آن هنگام که برادرشان نوح آنها را گفت…»؛ ولی درباره پیامبر اسلام تعبیر برادر نیامده، بلکه می‌فرماید: «هو الذی بعث فی الامّیین رسولاً منهم.» یا اینکه می‌فرماید: «لقد جاءکم رسول من انفسکم عزیزعلیه ما عنتّم حریص علیکم بالمومنین روف رحیم». پیامبری برای شما آمده که از جانتان برخاسته، انحراف شما برای او بسیار سخت است، با حرص و شوق کوشش می‌کند تا شما مومن بشوید، او مظهر رافت و رحمت خدا برای...
بررسی حقوق اقلیت های دینی و نژادی در حکومت پیامبر اسلام (ص)
مقالات مذهبی / حقوق اقلیت ها از موضوعات مهم جامعه بین المللی و یکی از دغدغه های مهم در گفتمان عدالت حقوقی است. اقلیت ها در هر نظام حقوقی از حقوقی برخوردارند که این حقوق می تواند در ارزیابی آن نظام حقوقی معیار و محک سنجش قرار گیرد. در دین اسلام نیز رعایت حقوق اقلیت ها بویژه اقلیت های دینی مورد توجه قرار گرفته است. بحث اصلی در این مقاله این است که در حکومت پیامبر اسلام (ص) چه حقوق و اختیاراتی برای اقلیت ها ی دینی و نژادی در نظر گرفته شده است و گستره این حقوق تا کجاست؟...
نقش اخلاق پیامبر (ص) در ترویج حقوق شهروندی
مقالات مذهبی / حقوق شهروندی از مباحث بسیار مهم عصر حاضر است که غربیان سعی دارند آن را از دستاوردهای خود بدانند، غافل از اینکه در دوران پیامبر (ص) این حقوق پیریزی شد و ایشان با رفتار خود سعی کردند مردم را به رعایت این حقوق، تشویق کنند؛ بنابراین این سوال مهم پیش میآید که نقش اخلاق پیامبر در ترویج حقوق شهروندی چه بود؟ این نوشتار با هدف پاسخگویی به این سوال و به روش کتابخانه ای و به شیوه توصیفی- تحلیلی نوشته شده و به این نتیجه رسیده است که پیامبر اکرم (ص) در دورانی که وحشیگری و قتل...
اخلاق سیاسی در رفتار پیامبر (ص)
اخلاق سیاسی و شیوه حکومت داری پیامبراکرم (ص)، گونه ای متفاوت با آنچه سایر زمامداران در پیش گرفته اند، است. در این نوشتار، پس از بیان مباحثی درباره اخلاق، به اخلاق مبارزاتی و سیاست خارجی پیامبر پرداخته شده و ابعاد مختلف آن کاویده شده است.از جمله مباحثی که در اندیشه نظریه پردازان علم سیاست مورد توجه و چالش است و در عمل سیاسی حاکمان نمودی مستقیم دارد، آن است که تا چه حد باید عمل حاکم تحت اصول اخلاق انسانی بگنجد و چه محدودیت های اخلاقی بر روش حکومتی زمامدار سیطره دارد؟ این مبحث که آن را تحت عناوین اخلاق...
اخلاق حکومتی پیامبر اکرم (ص)
حکومت پیامبر از منظر امام خمینی (قدس سره) / آن طرز حکومت اسلام، طرز حکومت آدم سازی است، شما خود، رؤسای اسلام را باید ملاحظه کنید، مثل پیغمبر اکرم (ص) که رئیس اسلام است، امیرالمؤمنین که بعد از او رئیس اسلام بود. شما خود آن ها را ببینید که وضعشان چه جوری بوده است. دیکتاتوری بوده است؟ پیغمبری که با مردم دیگر وقتی می نشست معلوم نبود آقا کدام است و نوکر کدام است، اصحاب کدام است و خود پیغمبر کدام است، پیغمبری که با مردم همان طور می نشست، جلسه بنده ها و فقرا بود. و زندگی اش زندگی...
بررسی شاخص های سیره سیاسی و اخلاقی پیامبر اکرم (ص)
از منظر پیامبر مکرم اسلام سیاست و حکومت هدف نیست، بلکه وسیله ای جهت خدمت به خدا و بندگان او و رساندن جامعه به سعادت میباشد. پیامبر اسلام مهم ترین هدف سیاست را اجرای عدالت، احقاق حق، اقامه حدود و احیای ارزش های الهی و انسانی میداند. از دیدگاه اندیشمندان اسلامی نیز هدف سیاست و اخلاق همانا خیر آدمیان و رساندن انسان به فضیلت و نیک بخشی میباشد. تقید و پایبندی به مبانی و اصول اخلاقی که بر خواسته از بطن اسلام و ریشه در بعثت نبی مکرم اسلام داشته، در اندیشه و رفتار سیاسی حضرت محمد(ص) جایگاه ویژه ای...
رسول اعظم و حقوق کودک
در جهان مدرن امروز حقوق کودک یکی از چالش های موجود می باشد. قدرت های استیلا طلب حقوق زنان، حقوق بشر، آزادی، جهانی شدن و حقوق کودک را مستمسک خود قرار داده و از روزنه آن به کشورهای دیگر عیب و ایراد می گیرند. در اکثر کشورها برای کودکان حقوق ویژه لحاظ شده و در قوانین موضوعه منظور گردیده است که شامل اصل برائت در جرایم و عدم قابلیت انتساب بزه به آنان می باشد. اگر کودک ممیز، مرتکب جرم گردد باید در دادگاه ویژه اطفال به جرایم آنان رسیدگی شود، کودک محکوم، کمتر متحمل مجازات گردیده و دورة محکومیت...
اخلاق نبوی و رفتار پیامبر صلی الله علیه و آله با کودکان
نکات تربیتی در سیره رسول خدا صلی الله علیه و آلهمحبت به کودکان و رفتار کودکانه با آنانکودک به دلیل نزدیک بودن به مبدأ فطرت و داشتن ذهن و دلی پاک و بی آلایش، زمینه بسیار مناسبی را برای تربیت پذیری دارد. او هدیه ای است الهی که با سرشت ساده و زلال خویش پا به جهان هستی گذاشته و از هر گونه زشتی و ناپاکی به دور است این والدین و مربیان کودک هستند که با تربیت نادرست خویش، مسیر فطرت پاک و الهی او را منحرف می سازند. بنابراین، در برخورد باکودک باید ویژگی های ذاتی او را...
زنان در سیره حضرت محمد پیامبر مهربانیها
هنگام تولد فرزندشان حفره ای می کندند و مادر را بر روی آن حفره می بردند تا نوزادش اگر دختر شد مستقیم زنده به گور شود و اگر پسر شد، نجاتش دهند. وقتی مردی خبردار می شد که نوزادش دختر شده است، صورتش سیاه و خشم ناک می شد و از ننگ این خبر خفت بار خودش را گم و گور می کرد! (نحل: ۵۸ و ۵۹) این تصویری از نوزاد دختر (همان مادر فردا) در حجاز جاهلی بود. کمی آن سوتر در ایران که اوج مدنیت آن روزگار بود، دختران زنده به گور نمی شدند، اما اگر بومی طبقه...
نقش اخلاق حضرت محمد (ص) در ترویج حقوق شهروندی
نقش اخلاق حضرت محمد (ص) در ترویج حقوق شهروندی و تجلی آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و منشور حقوق شهروندیسیره پیامبر اکرم (ص) بر مبنای قرآن کریم به عنوان مهم ترین خاستگاه حقوقی در اندیشه اسلامی برای تدوین منشور رفتار شهروندی، بهترین معیار محسوب می شود؛ پیامبر(ص) هسته اولیه امت وسط و الگو را پی ریزی فرمود، پس از اندک زمانی به یثرب رفت، و یثرب را با ترویج حقوق شهروندی بر طبق آیین قرآن و اخلاق، به «مدینه النبی» تبدیل کرد؛ بنابراین ضرورت دارد پرسیده شود که اخلاق پیامبر چه تاثیری در ترویج حقوق شهروندی داشت؟ و...
روش های اعتماد سازی در نظام حکومتی حضرت محمد (ص)
پیامبر گرامی اسلام (ص) الگو و سرآمد انسانهای تمام دورانهاست. یکی از مؤلفه های حکومتی آن حضرت ایجاد اعتماد بین حکومت و مردم است که از آن میان می توان به روشهای زیر اشاره کرد: – گسترش فرهنگ اخوت و برادری که از زیباترین جلوه های عملی ایمان در حکومت اسلامی است. – پرهیز از تبعیض و برقراری مساوات مورد نظر اسلام که پیامبر اکرم (ص) آن را در حکومتش پیاده نمود و در تاریخ بی نظیر است. – مشورت با مسلمانان و اصحاب که جزو سیره پیامبر اکرم (ص) می باشد. – عفو و گذشت که پیامبر گرامی اسلام...
پیامبر رحمت، در گفتار بزرگان
مقالات مذهبی / مذهبی که پیامبر اسلام تبلیغ می کرد, به واسطه سادگی و راستی و درستی آن و دارا بودن طعم دموکراسی و برابری, مورد استقبال توده های کشورهای مجاور شد. جواهر لعل نهروحضرت محمّد, بی گمان, مردی بسیار بزرگ بود. وی جهان گشایی توانا, قانونگذاری خردمند, سلطانی دادگر و پیامبری پرهیزگار بود. او بزرگ ترین نقشی را که ممکن بود در برابر چشمان مردم عادی ایفا کند, در روی زمین ایفا کرد. گوتهگرچه ما به ادیان آسمانی, عقیده نداریم, ولی ایین حضرت محمّد(ص) و تعالیم او, دو نمونه اجتماعی برای زندگی بشر است. بنا بر این, اعتراف می...
حضرت محمد از نگاه اندیشمندان غیر مسلمان
مقالات مذهبی / رهبر معظّم انقلاب، سال ۱۳۸۵ ش. را به نام نامی پیامبر اعظم حضرت ختمی مرتبت، محمد بن عبدالله متبرک ساخت؛ سالی که با خاطرات تلخ و شیرین بسیار همراه بود. اهانت برخی روزنامه های اروپایی به ساحت نبی مکرّم و به دنبال آن، سخنان نسنجیده و غیر مسئولانه پاپ بندیکت شانزدهم رهبر مسیحیان، ادامه راهی نامبارک بود که پیشتر سلمان رشدی نویسنده مرتد در امتداد آن گام های شیطانی بلندی برداشته بود. در این مقاله از پنجرة نگاه اندیشمندان غیر مسلمان نظری می افکنیم به گسترة پاک و بی نهایت گلستان محمّدی، باشد که شمیم دلنواز آن...
پیامبر اعظم(ص) از دیدگاه رهبر معظم انقلاب
مقالات مذهبی / این نوشتار به توصیف پیامبر اعظم(ص) از دیدگاه مقام معظم رهبری می پردازد لزوم اقتدای مسلمانان به پیامبراعظم(ص)رهبر معظم انقلاب درباره شخصیت والای پیامبر اعظم(ص) و لزوم اقتدای مسلمانان به ایشان می فرمایند: پیامبر اعظم(ص) جدای از خصوصیات معنوی و نورانیت و اتصال به غیب و مراتب و درجاتی که حتی امثال بنده هم از فهمیدن آن ها قاصر هستیم، از لحاظ شخصیت انسانی و بشری، یک انسان فوق العاده، طراز اول و بی نظیر است. یک شخصیت عظیم، با ظرفیت بی نهایت و با خلق و رفتار و کردار بی نظیر، در صدر سلسله انبیا و...
پیامبر اکرم (ص) و حکومت رحمت از منظر امام خمینی (ره)
مقالات مذهبی / جایگاه حکومت در رسالت پیامبر (ص)، مسئله اساسی برای پژوهشگران حوزۀ دین و تاریخ اسلام است. این مسئله به قلمرو دین، رابطه دین و مسائل دنیوی مربوط می شود که دیدگاه های متفاوتی پیرامون آن مطرح است؛ گروهی از روشنفکران، وظیفه پیامبر (ص) را صرفا اخروی می دانند و تشکیل حکومت را خارج از حیطه وظایف او تلقی می کنند. در برابر این دیدگاه، بسیاری از اندیشوران متدین، رابطه گسست ناپذیری میان دین و مسائل زندگی این جهانی قائل اند و بر وظایف زمامداری و حکومتی پیامبر (ص)، تاکید ورزیده اند. امام خمینی (ره)، رسالت حدّاکثری برای...
سیمای پیامبر(ص) در اندیشه امام خمینی
مقالات مذهبی / می دانیم یکی از مهترین روشهای تربیتی، روش الگویی است، زیرا تأثیر الگو در شکل گیری رفتار و منش تربیت شونده بسیار زیاد است. قرآن کریم از این شیوه استفاده نموده و با بیان و تکرار قصه ها و سرنوشت افراد، به معرفی انسان کامل و توصیف ویژگیهای انسان ملکوتی، پرداخته است؛ امام خمینی(س) نیز با تأسی از قرآن، الگوی مناسب در طریق سعادت را چنین معرفی می کند: ما چون نبی اکرم ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ را هادی طریق یافتیم و او را واصل به تمام معارف می دانیم باید در سیر ملکوتی...
رفتار و اخلاق سیاسی پیامبر (ص)
مقالات مذهبی / امروزه، دیپلماسی از مهم ترین راهکارهای دولت ها برای رسیدن به اهداف و منافع ملی خود در خارج از مرزهایشان است، با توجه به این که دین مبین اسلام جهانشمول فرض می شود جای این تأمل هست که پیامبر اسلام چه روش هایی را در دیپلماسی خود به کارگرفته و اصولا آیا از این راهکار برای رسیدن به هدف اصلی بعثت، یعنی اصل دعوت به توحید و اسلام به عنوان دین خاتم، استفاده کرده اند یا خیر؟ این مختصر در صدد است که بیان نماید دین مبین اسلام و پیامبر اعظم، نه تنها به دیپلماسی برای رسیدن...
دیپلماسی حکومت پیامبر (ص)
مقالات مذهبی / در این مقاله مولف سعی دارد تا با ورود به فضای سیاسی حاکم بر اولین حکومت اسلامی، در قالب ساختار و واژگان علوم سیاسی، دیپلماسی حکومت پیامبر (ص) را بررسی کند.برای این منظور پس از نقد تعاریف موجود از دیپلماسی در علم سیاست، مولف اقدام به ارائه تعریفی تازه نموده و سیره عملی و نظری پیامبر (ص) را با توجه به آن ساختار و قالب مورد بررسی مجدد قرار داده تا در نهایت دیپلماسی در حکومت اسلامی پیامبر (ص) برای خواننده توضیح داده شود.درک روابط قدرت در عصر پیامبر (ص) اولویت نخست مقاله را شکل داده و...
جایگاه انتقاد در سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم
مقالات مذهبی / جامعه اسلامی- چه مجریان اداری و چه غیر آن- به ویژه آنان که در مسایل سیاسی نقش دارند، باید انتقادپذیر باشند و با صبر و بردباری با منتقدان برخورد کنند، نه اینکه به محض شنیدن یک حرف انتقادی، گوینده را به دشمنی و غرض ورزی متهم سازند و او را از خود برانند. البته حساب توطئه از انتقاد جداست و باید با آن قاطعانه و جدّی برخورد شود. پیامبر بزرگوار اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در عین مرتبت والایشان و با توجه به این خصوصیت که وظیفه مردم تسلیم محض بودن در پیشگاه ایشان...
سیره پیامبر اکرم (ص) در برپایی امنیت پایدار در جامعه اسلامی
مقالات مذهبی / امنیت یکی از عناصر بنیادی زندگی اجتماعی و از لوازم ضروری تداوم آن است. نقش امنیت در شکل گیری شخصیت از چنان جایگاه رفیعی برخوردار است که «آبراهام مازلو» (از پیشگامان توسعه روانشناسی انسانگرا) سلسله مراتبی از نیازها را ارائه و در آن، پس از نیازهای فیزیولوژیکی، دومین نیازی را که فرد برای رسیدن به مراتب عالی نیازمند تأمین آن در حد مطلوب است، امنیت دانسته است. به رغم اینکه ماهیت مبهم و پیچیده امنیت اجازه پیشنهاد تعریف پذیرفته شده عمومی را در این عرصه نمی دهد، بسیاری از اندیشمندان نتوانسته اند در مقابل وسوسه تلاش برای...
حقوق مخالفان در زمان حکومت پیامبر اسلام (ص)
مقالات مذهبی / نوشتار پیش رو که در قالب یک مقاله تدوین شده است به دنبال پاسخی روشن برای این سؤال است که آیا در نظام اسلامی مخالفان دارای حقوقی هستند یا خیر؟ اگر حقوقی برای آنها مفروض است، حقوق قابل پذیرش برای آنها به چه میزان است؟ ازجمله گروه های مخالفی که به مخالفت با دولت نوپای مدینه اقدام کردند، سران مشرک قریش، یهودیان، منافقان و افراد ناآگاه بودند. مخالفان در حکومت پیامبر دارای حقوقی مانند: امنیت، آزادی بیان، حق آزادی عقیده، توبه و بازگشت، مصالحه، برخورداری از عدالت و قضاوت عادلانه، هدایت، کرامت انسانی و حق تحزب می...
